Od kilku lat obserwuję sposoby zdobywania wysokiej jakości wiedzy, dziś jestem przekonany, że nie powinniśmy wysyłać dzieci do najlepszych, najbardziej renomowanych uczelni. Najlepiej wybrać uczelnię na podstawie lokalizacji, języka kształcenia oraz kosztów związanych z utrzymaniem i opłatami za studia.

Prawdopodobnie przychodzisz z nastawieniem „Jest powód, dla którego najlepsza uczelnia jest NAJLEPSZA”, masz nastawienie sceptyczne. Dobrze. To znaczy, że jesteś uważny i jeśli zmieniasz swoją opinię, to dopiero po usłyszeniu argumentów.

Chcesz dla swojego dziecka, tego co najlepsze, jesteś przekonany, że wybierając gorszej jakości uczelnię, być może zaoszczędzisz, ale ograniczysz szanse swojego dziecka na zdobycie wysokiej jakości edukacji. To dobra obawa, jednak jak za chwilę zobaczysz – bezpodstawna.

Lepsza jakość edukacji

Paradoksalnie jakość edukacji jest zazwyczaj lepsza na mniej renomowanych uczelniach, które stawiają na nauczanie. Większość dobrych nauczycieli nie chce zatrudniać się na uczelniach takich jak Harvard czy Uniwersytet Jagielloński, ponieważ awanse w tych placówkach w mniejszym stopniu zależą od jakości nauczania, a w większym od osiągnięć naukowych i ilości publikacji.

Na czołowych uniwersytetach rozmiar klas zazwyczaj jest nieodpowiedni. Studenci spędzają więcej czasu na sali wykładowej niż na ćwiczeniach. To absurdalne, że renomowane placówki w przeważającym stopniu używają najmniej efektywnego sposobów nauczania: wykładu. Prestiżowe uniwersytety skupiają się na pracy naukowej i na jej podstawie oceniają osoby prowadzące zajęcia – nie na podstawie ich umiejętności przekazywania wiedzy.

Nie jest zaskakujące to, że analiza literatury wskazuje zero korelacji między kosztem uczelni w Stanach Zjednoczonych a ilością przekazywanej wiedzy^​1​. Uczniowie uczący się na małych uczelniach oferujących jedynie studia licencjackie idąc na studia magisterskie na większy uniwersytet radzą sobie tak samo dobrze bądź lepiej niż uczniowie, którzy od początku uczyli się na większym, bardziej prestiżowym uniwersytecie^​2​.

W tle kolegów geniuszy

Ranking świadectw sprawa, że do najlepszych uniwersytetów świata, a także najlepszych w Polsce dostają się najlepsi uczniowie.

Wiele aktywności uniwersyteckich wciąż polega na współzawodnictwie, jeśli przyszły student nie ma IQ ponad 130 oraz wysokiej sumienności, to będzie musiał studiować w tle osób, którym będzie to szło lepiej. To może negatywnie wpłynąć na motywację i w rezultacie na ilość wartościowego czasu spędzonego na nauce.

Na konferencji Google Zeitgeist (zeitgeist z niem. – duch czasu) Malcolm Gladwell porównał ilość studentów, którzy wypadali lub rezygnowali ze studiów na dwóch uniwersytetach: Hartwick (mały uniwersytet w NY) i Harvard.

Jeśli dyplomy osiągają najlepsi studenci niezależnie od szkoły, to z Harvardu powinno wypadać dużo mniej studentów. W końcu najgłupsi studenci na Harvardzie są przynajmniej tak inteligentni jak najlepsi na Hartwick. Co jednak widzimy?

Statystyki osiągnięcia dyplomy są prawie identyczne! To nie umiejętności pozwalają przewidzieć powodzenie studenta na danej uczelni, a to, jak wypada na tle kolegów wraz z którymi będzie się uczyć.

Jeśli chcesz zapewnić dyplom swojemu dziecku, nie pozwól mu iść na najlepszą uczelnię – drastycznie zwiększysz jego szanse na ukończenie studiów, zaoszczędzisz sporo stresu i prawdopodobnie także środków finansowych.

Jeden z najlepszych ekonomów przełomu 20 i 21 wieku i jednocześnie absolwent Uniwersytetu Harvarda powiedział:

Wartością uzyskania dyplomu na Uniwersytecie Harvarda jest to, że gdy już się go zdobędzie, to nigdy więcej nie jest się pod wrażeniem dyplomu Harvarda.

Thomas Sowell

Słowo do właścicieli firm i rekruterów: nie patrzcie na to jaką uczelnię ukończył kandydat – patrzcie na to jak dobrze się uczył, patrzcie na to co potrafi zrobić, nie zwracajcie uwagi na nazwę instytucji, która dawała mu dostęp do biblioteki oraz możliwość spędzania czasu z kilkorgiem naukowców.

Przewaga na rynku pracy

To prawda, że na prestiżowym uniwersytecie będzie więcej szans na spotkania z wpływowymi ludźmi. Nie zawsze jednak kontakty te warte są długów związanych z koniecznością pokrycia kosztów edukacji.

Absolwenci takich uczelni też dużo częściej zajmują wysokie stanowiska w społeczeństwie. Jednak nie jest to spowodowane tym na jaką uczelnię uczęszczali – średnie IQ (będące najlepszym predyktorem osiągnięć w systemie edukacji) osób dostających się na Harvard czy Yale wynosi 144^​3​, mają też lepiej wykształconych, posiadających więcej wartościowych kontaktów rodziców.

Już trzydzieści lat temu przeprowadzone były długoterminowe badania wpływu wyboru uczelni na przyszłe zarobki absolwentów. Organizatorzy badania kontrolowali zmienne takie jak IQ absolwentów, zarobki rodziców. Ostatecznie wyróżnili 2% wariancji zarobków zależnych od ukończonej uczelni. Tylko 2%.^​4​

Dodatkowym atutem wybierania mało znanego uniwersytetu jest to, że uczeń nie musi nakładać na siebie niepotrzebnego stresu w trakcie nauki w liceum, nie będzie też niepotrzebnie drugi raz podchodzić do matury w nadziei na lepsze wyniki. Nie będzie uczył się mało potrzebnych informacji tylko po to, aby zwiększyć swoje szanse na dostanie się na prestiżowy uniwersytet.

Czas, który młodzież poświęca na uczenie się rzeczy, które się im przydadzą tylko po to, aby mieć większe wyniki na testach i dostać się na lepszą uczelnię mógłby być lepiej wykorzystany. Warto oddać się w pełni na jakiś czas swojej pasji, aby zobaczyć co się stanie. Warto rozwijać umiejętności komunikacji z innymi, negocjacji, networkingu. Możesz zaproponować nastolatkowi, aby znalazł firmę, w której chciałby pracować w przyszłości i spróbować zatrudnić się w niej jako wolontariusz, aby zobaczyć na czym polega dotychczas jedynie wyobrażana przez niego praca.

Jak wybrać uczelnię?

Zgłoś się na kilka, spośród tych na które się dostaniesz, wybierz zwracając uwagę na kryteria takie jak: lokalizacja, koszty związane z edukacją, dostępność czasowa wykładowców, proporcja ćwiczeń do wykładów i język w jakim prowadzone są zajęcia.

Wybierając lokalizację weź pod uwagę odległość od domu oraz dostępność wartościowych sposobów spędzania czasu w okolicy. Lokalizacja miejska będzie lepsza w większości wypadków: więcej możliwości odbywania praktyk, więcej opcji spędzania czasu na różnego rodzaju aktywnościach w czasie wolnym. Studenci na bardziej odosobnionych, „wiejskich” uczelniach częściej spędzają czas wolny na piciu alkoholu (z braku ciekawszej alternatywy).

Jeśli nie wiesz co zrobić ze swoim życiem po maturze, stworzyłem program, który pomaga napisać wizję przyszłości jakiej pragniesz. Pisanie organizuje i stabilizuje myśli. Zwiększa świadomość otoczenia i intencjonalność naszych działań. Planowanie drastycznie zwiększa szansę, że zrobimy to co chcemy zrobić. Jeśli chcesz przejąć ster swojego życia, kliknij poniższy przycisk i dowiedz się więcej o programie.

Gdy już zaczniesz studia, zrób wszystko, aby spędzać czas z osobami prowadzącymi zajęcia. Jeśli to możliwe czas jeden na jeden (na większości uczelni wykładowcy i prowadzący zajęcia mają zarezerwowany taki czas dla studentów). Zadawaj pytania, aby zrozumieć to czego nie do końca rozumiesz.

Następnie przekazuj to czego się nauczysz dalej, uczenie innych jest najbardziej efektywnym sposobem zapamiętywania informacji.

Powodzenia!